Welvaart van statushouders

Welvaart van Statushouders

Welvaart van statushouders leidt naar economisch groei

Het project Welvaart richt zich op de arbeidstoeleiding van statushouders. In Nederland is deze groep ondervertegenwoordigd wat betreft arbeidsparticipatie. Hoe kunnen publieke professionals op passende wijze statushouders begeleiden naar werk?

Informatie over het project

Status	Looptijd	Financiering	Projectleider en penvoerder	Projectkenmerk
Start januari 2025	sep 01 Januari 2025 t/m juni 2025	nog niet rond!	Said El Amraoui	4W 2024

Doel van het project

In dit project hebben we de ambitie om middels kennisontwikkeling, praktijkverbetering en onderwijsinnovatie toekomstige en reeds werkende publieke professionals toe te rusten in het op passende wijze begeleiden van statushouders naar duurzaam eigen werk. Samen met alle betrokken praktijkpartners en statushouders met ervaringskennis wisselen we kennis en ervaring uit over het begeleiden van statushouders. Vervolgens gaan de praktijkpartners met deze nieuwe inzichten aan de slag in de praktijk. In verschillende bijeenkomsten vindt uitwisseling en verdieping van de verkregen inzichten plaats om samen te komen tot een verbeterd handelingsrepertoire. We hebben de gezamenlijke ambitie om de maatschappelijke impact op het gebied van arbeidsparticipatie van statushouders te vergroten, hiermee sluiten we aan op de doelstellingen uit de nieuwe wet op inburgering en de participatiewet en werken we aan eerlijke kansen voor statushouders om op passende en duurzame wijze deel te nemen aan de samenleving.

Het onderzoek: Welvaart van statushouders

4W Formule: Welkom, Wegwijs, Welzijn en Welvaart

Onderzoeksopzet

Het onderzoek vindt plaats in lerende netwerken, waarin onderzoekers, publieke professionals, statushouders met ervaringskennis, werkgevers en praktijkprofessionals uit aanpalende domeinen en studenten van diverse opleidingen met elkaar samenwerken en samen leren. Door het werken in lerende netwerken vergroten we het lerend vermogen van alle betrokkenen, genereren we kennis en inzichten en creëren we een netwerk gericht op participatie van statushouders. Hierbij maken we gebruik van de visie, kennis en ervaring op netwerkleren van Statushouders Nederland.

Inzichten uit dit onderzoek worden worden vertaald naar het hbo en mbo onderwijs.
Centrale onderzoeksvraag
De arbeidsparticipatie van statushouders in Nederland is laag. Dit maakt deze doelgroep sociaal en economisch kwetsbaar en bemoeilijkt integratie in de Nederlandse samenleving. Het hebben van waardig en passend werk draagt bij aan economische zelfstandigheid, maar ook aan persoonlijke ontwikkeling, sociale verbindingen, gezondheid, welzijn en welvaart. Dit is van belang voor individu én samenleving. Centrale vraag in dit onderzoek is hoe publieke professionals op passende wijze statushouders kunnen begeleiden naar duurzaam werk.

Praktijkvragen hierbij zijn:
- Hoe kun je de kwaliteiten en drijfveren van statushouders ten aanzien van werk goed in beeld krijgen?
- Hoe kun je statushouders het beste begeleiden naar werk?
- Hoe creëer je in je eigen organisatie en in de samenwerking met anderen de optimale randvoorwaarden voor het begeleiden van statushouders naar werk?
Boogde resultaten
Beantwoording van bovenstaande vragen leidt tot inzichten voor zowel de inhoud als de vorm van professioneel handelen en geeft daarmee richting aan het ontwikkelen van:
- De benodigde kennis, houding en vaardigheden van publieke professionals voor toeleiding naar passende en duurzame arbeidsparticipatie van statushouders.
- Overzicht van essentiële elementen voor instrumenten en/of werkwijzen voor toeleiding naar passende en duurzame arbeidsparticipatie van statushouders.
- Interdisciplinaire lerende netwerken van publieke professionals en andere belanghebbenden.
- Onderwijsmateriaal over competenties en werkwijzen voor studenten en professionals.
Dit onderzoek beoogt het vergroten van de handelingsperspectieven van de huidige publieke professionals en biedt de mogelijkheid toekomstig professionals beter toe te rusten, met het uiteindelijke doel de baankansen te vergroten voor statushouders. Samen met professionals en andere belanghebbende (1) brengen we bestaande inzichten en werkwijzen over het begeleiden van deze groep in kaart, (2) ontwikkelen en testen we passende werkwijzen in de praktijk, (3) formuleren we de randvoorwaarden voor toeleiding naar duurzaam werk.

Aanleiding van het project onderzoek

Onder het nieuwe inburgeringsstelsel, dat per 1 januari 2022 ingaat, krijgen gemeenten een grotere rol in de begeleiding van mannelijke en vrouwelijke statushouders. Een groot deel van deze vrouwen komt naar Nederland in het kader van gezinshereniging met een eerder naar Nederland gevluchte partner. Onder het nieuwe stelsel maken ook de personen die zich in het kader van gezinshereniging in Nederland vestigen, aanspraak op het volledige inburgeringsaanbod. Het aantal vrouwelijke statushouders dat door publieke professionals begeleid wordt zal naar verwachting fors toenemen. Eerder onderzoek (Dagevos et al., 2018) laat duidelijk zien dat de arbeidsparticipatie van vrouwen – in vergelijking met die van mannen - zeer moeizaam van de grond komt. Deelname aan het arbeidsproces draagt niet alleen bij aan economische zelfstandigheid maar versnelt ook het proces van sociale en emotionele integratie in Nederland, wat weer gunstige gevolgen heeft voor de persoonlijke ontwikkeling, (psychische) gezondheid en het algemeen welzijn en welvaart van statushouders (De Bell, 2020). Vrouwelijke statushouders vormen geenszins een homogene groep, en er bestaat vaak te weinig inzicht in de specifieke situaties van deze groep statushouders (CBS, 2018) en hoe publieke professionals hierbij kunnen aansluiten voor het in beeld brengen van drijfveren, kwaliteiten en ervaren belemmeringen van vrouwen. Hierbij speelt ook handelingsverlegenheid van publieke professionals een rol.

Hoewel het arbeidsmoraal hoog is, hebben vrouwelijke statushouders, anders dan mannelijke statushouders, vaak geen duidelijke werkidentiteit. In de landen van herkomst van vrouwelijke statushouders is het minder gebruikelijk dat vrouwen betaald werk verrichten. Veel vrouwelijke statushouders hebben dan ook geen duidelijk beeld voor ogen wat zij op de Nederlandse arbeidsmarkt zouden kunnen, willen en mogen (Verloove & de Vries, 2020). Bovendien hebben vrouwelijke statushouders vaak geen of weinig opleiding en geen (betaalde) werkervaring in hun thuisland, waar zij op voort kunnen bouwen. Omdat deze vrouwen nog maar kort in Nederland zijn, spreken ze niet of nauwelijks Nederlands en beschikken ze niet over een sociaal netwerk (Stavenuiter et al., 2020) dat van belang kan zijn voor het vormen van een beeld van de Nederlandse arbeidsmarkt of bij het vinden van werk.